Echium amoenum Fisch
روش کاشت گل گاوزبان
شرایط آب و هوایی کوهستانی سردسیر و نیمه مرطوب که در طول بهار و تابستان دارای بارانهای متناوب هستند، برای کشت این گیاه مفید است. کشت گاوزبان در دو فصل پائیز و بهار انجام میشود و بهترین روش کاشت بذر در فصل پائیز است. عمق کاشت ۱۲ سانتیمتر و فاصله میان بوتهها ۴۰ تا۵۰ سانتیمتر و فاصله میان ردیفها ۶۰ تا۷۰ سانتیمتر است. عمر مفید بوته گاوزبان ۲ سال و بیشینه عمر آن ۴ سال است.
بذور گل گاوزبان طی ۵ تا ۲۱ روز و در دمای ۲۱ درجه سانتیگراد جوانه می زنند. گل گاوزبان را می توان از اوایل تا اواخر بهار در داخل خانه یا مستقیما خارج از خانه پس از آن که خاک گرم شد کاشت. کشت در داخل خانه بطور معمول ۴ تا ۸ هفته قبل از کشت بیرون انجام می گیرد. بذور در عمق ۳ سانتیمتر در سینی کشت یا گلدان حاوی خاک کمپوست دار کاشته شود. اطمینان حاصل شود که بستر کشت مرطوب باشد ( اما خیس نباشد). اطراف ظروف کشت را با پلاستیک بپوشانید تا جوانه زنی بهتر صورت گیرد.
برای انتقال نشای گل گاو زبان دقت شود تا به ریشه های آن صدمه وارد نشود. اگر می خواهید کشت این گیاه را بصورت مستقیم در مکان اصلی انجام دهید بهتر است خاک مناسب را بخوبی شخم زده و بذور را کمی عمیقتر یعنی تا عمق ۱۰سانتیمتری کشت کنید. ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر بین هر گیاه و بین ردیفها ۶۰ تا ۷۰ سانتیمتر فاصله قرار دهید و بخوبی آبیاری را انجام دهید. گیاهچه ها پس از جوانه زنی بسرعت رشد کرده و از علفهای هرز بخوبی قابل تشخیص می شوند.
تاریخ کاشت بذر از اواخر اسفندماه تا خردادماه است چنانچه منطقه دارای زمستان خیلی سرد نباشد عملیات کاشت را می توان در پاییز انجام داد که در این صورت گیاهان سبز شده در اردیبهشت سال بعد به گل می نشینند درحالی که گیاهان کاشته شده در بهار هیچ وقت زودتر از ماه تیر گل نمی دهند. اما زمینهای کوهپایه ای برای کشت آن مناسبتر است.
شرایط مناسب آب و هوایی هنگام گلدهی گل گاوزبان و رعایت اصول زراعی از مهمترین دلایل افزیش برداشت گل گاوزبان می باشد. وجین علفهای هرز مزارع گل گاوزبان، به دفعات باید انجام گیرد.
در مناطقی که بارندگی به اندازه کافی و پراکندگی بارش آن مناسب باشد، کشت به صورت دیم صورت میگیرد. اما در مناطق خشک نیاز به آبیاری مرتب است. مهمترین آفت این گیاه کرم برگخوار است که بیشترین خسارت خود را در زمان برداشت به گیاه میزند و چون در این زمان مبارزه شیمیایی صلاح نیست، لازم است از مبارزه زیست شناختی استفاده شود.
روش برداشت گل گاوزبان
مشکلترین مرحله در کار با گل گاوزبان، برداشت آن است. عمل گل چینی در اوایل خرداد صورت میگیرد و گلهای چیده شده را در کنار مزرعه روی پارچه یا سفرههای پلاستیکی به ارتفاع ۳ – ۲ سانتیمتر پهن میکنند و برای آنکه آفتاب نخورد، روی آن پارچه میاندازند. البته خشک کردن محصول در سایه بهتر بوده و محصول مرغوبتری خواهد داد. میزان تولید گل گاو زبان در هر هکتار به طور متوسط ۶۰۰ کیلوگرم است که از هر ۱۰ کیلوگرم گل تر یک کیلو گل خشک به دست می آید.
بهم زدن گلها حین خشک شدن ضروری است. گل مرغوب گلی است که دارای دم سفید و گلبرگهای بنفش باشد.
زمان برداشت محصول گل گاوزبان
اولین زمان برداشت محصول در اواخر خرداد صورت می گیرد. از این زمان به بعد تا چند هفته میتوان با توجه به شکفته بودن گل عمر برداشت را ادامه داد.
