سم حشره کش فنیتروتیون سومیتیون شیماگرو
حشره كش و كنه كش تماسی و گوارشی
این آفتکش در بازار با نام تجاری سومیتیون (Sumithion EC 50%) وجود دارد. فنیتروتیون از گروه حشره كشهای فسفره آلی و زیر گروه اسید فسفروتیوییك می باشد که بصورت غیر سیستمیك و اثر تماسی، گوارشی و نفوذی برای كنترل طیف وسیعی از حشرات مكنده و جونده فرموله میشود. این تركیب بصورت امولسیون (EC50%) فرموله میشود. دوام سم در روی سطوح سمپاشی شده دارای خلل و فرج مثل دیوار 3 ماه، در خاك 10 تا 20 روز و روی گیاه 2 تا 3 هفته است.
سمیت گوارشی این تركیب نسبتاً زیاد و سمیت پوستی آن كم است. این تركیب برای زنبور عسل بسیار خطرناک است.
مكانیسم اثر:
فنیتروتیون ، حشره كش و كنه كش تماسی و گوارشی با اثر ضربه ای شدید و دوره محافظتی متوسط (10 تا 15 روز) است. توانایی این سم در مهار آنزیم كولین استراز در سیستم عصبی جانوران است. استیل كولین بعنوان ناقل پیام عصبی در فضای بین سیناپسی عمل میكند و موجب تحریك اكسون بعدی میشود. فنیتروتیون در بدن حشره موجب تجمع در سیناپس شده و درنتیجه تحریك رشته عصبی بعدی بصورت مستمر ادامه مییابد، چون آنزیم كولین استراز لازم برای تجزیه استیل كولین در فضای بین سیناپسی و حذف این تحریك مستمر بواسطه فنیتروتیون بلوكه شده است.
موارد مصرف :
فنیتروتیون به منظور كنترل سرخرطومیها، تریپسها، ملخها، لارو پروانه ها و سوسكها، مگسها، و حشرات مكنده نظیر شته ها، پسیلها، شپشكها و سنها روی گندم، جو، برنج، سبزیجات، درختان میوه، مو، پسته، نیشكر، یونجه، توتون، پنبه، مركبات، مراتع و جنگلها و... استفاده میشود.
سازگاری و اختلاط :
فنیتروتیون در غلظتهای بالاتر از حد توصیه شده روی برخی از سبزیجات نظیر كلم ایجاد حساسیت و روی برخی واریته های سیب ایجاد زنگار میكند. این تركیب در محیط قلیایی با سرعت بالا و در محیط اسیدی به آهستگی هیدرولیز میشود. با كلیه قارچكشها و حشره كشهای رایج قابل اختلاط است ولی با تركیبات قلیایی مثل تركیب بردو ناسازگار است.
تكنیكال(ماده موثره) این تركیب روی آهن خاصیت خورندگی دارد.