شنبلیله
شنبلیله گیاهی علفی و یک ساله می باشد. منشا این گیاه نواحی مدیترانه گزارش شده است .شنبلیله در آسیا ، اوکراین و همچنین از هندوستان تا چین گسترش پیدا کرده است . تاکنون 70 گونه متعلق به جنس تریگونلا شناسایی شده است که شامل گیاهان یک ساله تا چند ساله می باشند . مهمترین گونه های این جنس عبارتند از : کورولا ، کولیسرز ، کورنیکولاتا ، هاموسا ، رادیاتا و فونوم گراکوم . ارتفاع شنبلیله متفاوت است و به شرایط اقلیمی محلی رویش گیاه بستگی داشته و بین 40 تا 60 سانتی متر می باشد . ساقه انشعابهای متعددی دارد . برگهای آن سه تایی و طول آن یک تا چهار سانتی متر است . دمبرگ به طول یک تا سه سانتی متر و کم و بیش کرکدار است . گلهای شنبلیله دو جنسی سفید ، زرد و بندرت بنفش رنگ هستند . میوه شنبلیله غلاف دار به طول 10 تا 12 سانتی متر و پهنای آن 0/5 تا 1 سانتی متر است . داخل میوه تعدادی دانه قرار دارد . طول دانه به چهار تا پنج میلیمتر می رسد . دانه ها بسیار محکم و در طول آن یک شیار کم و بیش عمیق وجود دارد .
شنبلیله گیاهی از گونه باقلائیان می باشد و بعد از رشد ارتفاع آن به ۱۰ الی ۵۰ سانتیمتر میرسد که پس از رشد کامل حاوی دانههایی به رنگ روشن و بین زرد و قهوهای است. این گیاه بومی ایران بوده و مردم در بیشتر نقاط مختلف ایران مانند آذربایجان، اصفهان، فارس و خراسان با خرید بذر شنبلیله اقدام به کشت و برداشت این دانه ارزشمند میکنند. این دانه دارای دو نوع خارجی و ایرانی است و کسانی که قصد خرید تخم شنبلیله را دارند و میخواهند، پودر آن را تهیه کنند، بهتر است از نوع ایرانی آن استفاده کنند؛ چرا که قیمت آن پایینتر و به صرفهتر است.
ارزش غذایی دانه شنبلیله
شنبلیله به عنوان یکی از سبزیها در تهیه غذاهای ایرانی مانند قرمهسبزی و اشکنه و غذاهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد و دانه آن سرشار از مواد مغذی است که از کلسترولهای مضر در آن خبری نیست. این دانه مغذی دارای موادی مانند کلسیم، پتاسیم، مس، آهن، سدیم، منیزیم، فسفر، روی، ویتامین ث، ویتامین آ، تیامین، نیاسین، ریبوفلاوین، ویتامین ب ۶ است که منبع غنی از پروتئین هم هست.
خرید تخم شنبلیله از آن جایی مهم است که این دانه دارویی از نظر وجود مواد مفیدی مانند پروتئین، فیبر و کربوهیدرات غنیتر از سایر مواد است و به ترتیب پتاسیم، فسفر، منیزیم، کلسیم، سدیم و آهن در آن یافت میشود.
خواص تخم شنبلیله
شنبلیله به دلیل داشتن مواد معدنی و املاح موجود آن خواص بسیاری از نظر درمانی در طب سنتی دارد که چند خاصیت مهم را معرفی میکنیم.
شنبلیله خاصیت ضدالتهابی دارد و میتواند عوارض پوستی و انواع زخمها را بهبود بخشد
دانه شنبلیله بهترین درمان طبیعی برای مشکلات پوستی مختلف نظیر جوش، آکنه، بریدگی، سوختگی، زخم، خراش سطحی و اگزما است که برای این کار باید با خرید تخم شنبلیله، پودر آن را تهیه کرده و بعد از مخلوط کردن آن با آب ضماد آن را روی سطح آسیب دیده قرار داد. همچنین دانه شنبلیله دارای خاصیت ضد پیری پوست است که میتوان آن را به صورت ماسک مخلوط با ماست درآورد و روی صورت به مدت ۳۰ دقیقه استفاده کرد.
شنبلیله میتواند احتمال خطرات قلبی را کاهش دهد
به دلیل وجود فیبرهای زیادی مانند تاننها و پکتینها و ماده ساپونین در این دانه گیاهی و خواص کاهندگی تصلب شریانها با خرید تخم شنبلیله و مصرف روزانه حدود ۵۰ گرم از دانه آن میزان کلسترول مضر خون و در نتیجه میزان خطرات ناشی از کلسترول مضر به طور چشمگیری کاهش مییابد.
شنبلیله ضد دیابت است و از افزایش قند خون جلوگیری میکند
تحقیقات نشان میدهد دانه شنبلیله به علت وجود مواد اسید آمینهای که با دیابت مبارزه میکنند، میتواند از ابتلا به دیابت جلوگیری و یا توسط کاهش کلسترول خون با دیابت مبارزه کند. با مصرف روزانه چند گرم از دانه شنبلیله میتوان تریگلیسیرید و کلسترول مضر خون را کاهش داد و HDL که کلسترول خوب تلقی میشود را افزایش داد.
شنبلیه برای کسانی که به دنبال لاغری هستند مفید است
دانه شنبلیله به دلیل وجود فیبر فراوان میتواند در لاغری افراد مفید واقع شود. فیبر موجود در تخم شنبلیله باعث ایجاد حس سیری میشود که به منظور استفاده از آن باید پس از خرید تخم شنبلیله روزانه مقداری از آن را در آب داغ خیس کرده و بعد از ناشتا میل کرد، استفاده از دانه شنبلیله در این زمان احساس سیری بیشتر و در نتیجه کاهش اشتها را به دنبال دارد.