4 نکته کلیدی کاشت شاهدانه
شاهدانه Cannabis sativa
شاهدانه گیاهی یكساله است كه دارای ساقه های نازك و بلند به ارتفاع 4-1 متر می باشد. ساقه شاهدانه از اولین مراحل رشد دارای الیاف می گردد و بتدریج رشته رشته و شیاردار می شود.
این گیاه براساس شرایط محیطی دارای شاخه های فرعی متعددی می شود ولیكن معمولاً حاوی یك ساقه اصلی و بدون انشعاب است.
برگ های شاهدانه بفرم پنجه ای و بزرگ هستند.
گیاه شاهدانه دارای پایه های مذكر و مؤنث است. بوته های مؤنث شاهدانه كوتاهتر ولی تنومندتر از بوته های مذكر می باشند و بخش انتهای آنها حاوی برگ های بیشتری هستند و گل ها را احاطه می كنند.
میوه شاهدانه فندقی شكل و دارای رنگ قهوه ای یا خاكستری است.
از الیاف ساقه های شاهدانه برای : ساختن طناب ، گونی ، قالی و برزنت بهره می گیرند.
این الیاف به رنگ های سفید مات تا قهوه ای سیر دیده می شوند. الیاف مذكور نسبتاً زمخت ، بادوام و محكم تر از الیاف كتان می باشند. آنها فاقد حالت ارتجاعی هستند و آب بر آنها تأثیری نمی گذارد.
از این گیاه جهت مصارف طبی ، تهیه لوله های آتشنشانی ، چادرهای مخصوص قایق های بادبانی ، تورهای ماهیگیری و ساخت كمربند بهره می گیرند. استفاده دارویی از این گیاه طی صدها سال پیش از این نیز در ایران مرسوم بوده است.
از دانه های این گیاه بمنظور : تنقلات ، روغن كشی و گاهاً بعنوان مخدر مصرف می شود.
دانه های شاهدانه محتوی 35-30 درصد روغن خشك و سبز رنگ هستند.
كاشت شاهدانه :
شاهدانه را در ایران غالباً در مناطق شمالی و بصورت دیم می كارند.
این گیاه سه مرحله عمده رشد دارد:
1 – جوانه زنی (Seeding)
2 – رویشی برگ و ساقه (Vegetative)
3 – گل دهی (Flowering)
این گیاه در طی 4-3 ماه به تولید محصول می رسد بنابراین آن را :
الف) در مناطق سردسیر بصورت بهاره
ب ) در مناطق گرمسیر بصورت پاییزه كشت می كنند.
گیاه مذكور خاك های شنی رسی حاصلخیز حاوی تخلخل نظیر رسوبات رودخانه را می پسندد ولی خاك های شور ، خیلی سبك و یا سنگین و خیلی سرد برای رشد شاهدانه مناسب نیستند.
توقع گیاه شاهدانه برای خاك های حاصلخیز نسبتاً زیاد است.
شاهدانه را در اوایل رشد وجین می كنند.
شاهدانه را بصورت خطی و با فواصل خطوط 60 سانتیمتر می كارند.
این گیاه نسبت به بروز سرما حساس است لذا نیازمند شرایط اقلیمی گرم جهت رشد بهینه است.
عمق كاشت بذور شاهدانه 5-3 سانتیمتر می باشد.
شاهدانه را در تناوب زراعی بعد از گیاهان وجینی و یا گیاهان خانواده حبوبات كشت می كنند ولیكن كشت مجدد آن در همان قطعه زمین نیز امكان پذیر است.
كود مصرفی شاهدانه :
در زمان آماده سازی زمین بهتر است مقادیری كود دامی ، حدود 150-100 كیلوگرم كود اوره ، 300-250 كیلوگرم كود فسفاته و 100 كیلوگرم كود پتاسه در هكتار بهره گرفت.
توصیه می شود در زمان ساقه دهی از کودهای حاوی ازت، فسفر و پتاس مثل کودهای 20-20-20 با کیفیت، جهت رویش بهتر و ایجاد برگ و ساقه بیشتر استفاده نمایید و در زمان گلدهی از کودهای فسفر بالا بصورت محلولپاشی و یا آبیاری استفاده شود.
هر گیاه به نوبه خود نیاز به عناصر میکرو و یا ریزمغذی دارد که شما می توانید جهت رفع این نیاز، از یک کود میکرو ریزمغذی با کیفیت استفاده نمایید.
در صورت ایجاد تنش های محیطی و یا آبی و یا سایر تنش ها می توانید از یک محرک رشد و ضد تنش حاوی آمینو اسید و یا جلبک استفاده کنید.
کلیه کودها را می توان از طریق آبیاری و یا محلولپاشی مصرف نمود.
انتخاب بذر شاهدانه :
به منظور زراعت های الیافی به 100 كیلوگرم بذر و برای تولید دانه به 70-60 كیلوگرم بذر در هكتار نیاز است.
از بیماری های این گیاه می تواند به شانکر ساقه در اثر Botryosphaeria marconii، پوسیدگی خاکستری(Botrytis cinerea)، لکه برگی(Cylindrosporium sp.)،
شانکر ریشه(Fusarium sp.)، پوسیدگی ساقه(Gibberella saubinetii)، پوسیدگی ریشه(Hypomyces cancri) اشاره کرد.
برداشت شاهدانه :
برداشت شاهدانه را در زمان رسیدن دانه ها ولی بمنظور تهیه الیاف در آغاز گلدهی انجام می دهند.
عملكرد محصول شاهدانه برای تهیه الیاف به حدود 7 تن ساقه خشك در هكتار می رسد.
عملكرد دانه زراعت شاهدانه نیز حدود 600 كیلوگرم در هكتار است
در پزشکی مدرن از شاهدانه برای درمان کوری تدریجی و کاهش درد شیمی درمانی استفاده می شود. در طب سنتی از این گیاه به عنوان گیاهی مقوی، مستی آور، ضد دل درد، ضد اسپاسم، مسکن و آرام بخش استفاده می شد. از بذرها و برگها برای درمان سرطان و تومورهای سخت استفاده می شد. علاوه بر این از بذرها روغنی تهیه می شود که برای کاهش زخمهای ناشی از سرطانها کاربرد دارد. اروپاییان قدیم برای درمان سرطان از این گیاه استفاده می کردند.
جهت دانلود مقاله کامل کودهی و تغذیه گیاه شاهدانه
همراه با عکس کلیک کنید
منابع: سایت مقالات کشاورزی اندیشه سبز-نارگیل-دانشنامه رشد
Comments