نقش هورمون های گیاهی

نقش هورمون های گیاهی

ژیبرلین‏ها

پژوهشگران ژاپنی هنگام پژوهش بر روی نوعی بیماری قارچی برنج که باعث درازشدن غیرطبیعی گیاه نورسته می‏شود، ژیبرلین‏ها را کشف کردند. این قارچ (به نام ژیبرلافوجی‏کورویی ) ماده ‏ای به نام ژیبرلین A ترشح می‏کند که وقتی آن را روی بوته‏ های سالم برنج بپاشند، در آنها هم نشانه چنین بیماری مشاهده می‏شود. ژیبرلین A مخلوطی از شش نوع ترکیب شیمیایی کاملاً متمایز است. تا کنون در حدود 70 نوع ژیبرلین متفاوت به طور طبیعی در گیاهان شناخته شده‏اند.

مهمترین اثر ژیبرلین‏ها در افزایش طول ساقه‏ هاست. هورمونها، بویژه در ساقه‏ های جوان، بر طول میانگره ها می‏افزایند و اثری بر تعداد گره ها ندارند. ژیبرلین‏ها باعث گل‏ دادن بعضی از گیاهان می‏شوند. اگر این مواد از خارج بر بسیاری از گیاهان پاشیده شوند، باعث افزایش اندازه برگها می‏گردند.

ژیبرلین‏ها همچنین سبب تمایز یاخته‏ ای می‏شوند. در گیاهان چوبی، ژیبرلین‏ها سبب تحریک کامبیوم آوندی جهت تولید آبکش پسین می‏گردند. نمو چوب و آبکش، هر دو در حضور اکسین‏ها و ژیبرلین‏ها صورت می‏گیرد.

به طور کلی تمام جنبه‏ های مختلف رشد و نمو در گیاهان از رویش دانه تا تشکیل میوه می‏تواند تحت تأثیر ژیبرلین‏ها قرار گیرند. تمام این اثرها، شاید به استثنای اثر آن در تشکیل گل، را می‏توان نتیجه اثر این ترکیبات تنظیم کننده بر روی رشد طولی یاخته‏ ای، تقسیم یاخته‏ ای و یا هر دو آنها دانست.

اثر تحریک کنندگی ژیبرلین در رشد ساقه، بویژه در ساقه‏ های گیاهان طوقه‏ ای ، با افزایش ابعاد یاخته و تعداد آن آشکار می‏شود. به عقیده بسیاری از پژوهشگران، اثر اولیه و اصلی ژیبرلین بر روی رشد طولی یاخته و اثر ثانویه آن بر افزایش تعداد آنهاست.