عوامل فیزیولوژیکی موثر بر ریشه زایی
با بررسی گیاهان آسان ریشه زا و سخت ریشه زا، برخی از عوامل موثر در ریشه زایی مشخص شده اند. پژوهش ها نشان داده اند که ظرفیت یک قلمه ساقه، برای ریشه دهی با بر همکنش بین عوامل ارثی که در یاخته های ساقه وجود دارند و عوامل زیر تعیین می گردد :
الف : مواد قابل حمل : این مواد، در برگ ها و جوانه های گیاهان ساخته می شود و برخی از آن ها عبارتند از هورمون های گروه اکسین، مواد قندی، ترکیب های نیتروژنه، ویتامین ها و موادی که تا کنون شناخته نشده اند. مواد غیراکسینی که در ریشه زایی گیاهان، با اکسین ها همراهی می نمایند همسفرهای rooting cofactors ریشه زایی(کوفاکتورهای ریشه زایی) نامیده می شود.
این پیام رسان ها عمدتاً هورمونهای شیمیایی هستند مثل سیتوکینین که رشد ریشه را متوقف می کند. در صورتی که جیبرلین و اکسین رشد ریشه را تشدید می کنند.
مجموعه این فرامین بصورت ترکیبات هورمونی باعث می شود که در بعضی گیاهان ریشه ها بصورت افشان و سطحی و در برخی دیگر بصورت راست و عمقی پراکنده شوند.
ب : میزان اکسین : ریشه دهی در ساقه، متناسب با میزان اکسین آن است. به نظر می رسد که این کار با جمع شدن اکسین در پایین قلمه ایجاد شود.
البته مشخص شده که اکسین، تنها یکی از عوامل محرک ریشه زایی است، زیرا در قلمه های سخت ریشه زا، تنها به کار بردن اکسین، ریشه زایی را آسان نمی کند.
افزون بر این، امروزه مواد دیگری که ریشه زایی را تحریک می کنند (مانند کاتکول Catechol )، یا از ریشه زایی جلوگیری می کنند نیز شناسایی شده اند.
Comments