علف های هرز گندم را نابود کنید

علف های هرز گندم را نابود کنید

روشهای مبارزه با علف های هرز گندم

راه های توصیه شده برای مبارزه با علف های هرز مزارع گندم  عبارتند از:

الف) رعایت تناوب زراعی :

یعنی پرهیز از کشت یک محصول برای چند سال پیاپی.

در این روش ، چون عملیات کاشت ، داشت و برداشت برای کشت های گوناگون متفاوت می باشد ، پس شرایط زیست محیطی علف های هرز دستخوش دگرگونی هایی شده و در نتیجه رشد و گسترش آنها محدود می شود.

ب) شخم :

«شخم» زدن زمین زراعی باعث جابجایی بذر علف های هرز شده و در جوانه زنی و رویش آنها مؤثر است.

انجام عملیات «شخم» ، علاوه بر تهیه بستر کاشت ، می تواند برای کنترل علف های هرز هم استفاده شود. شیوه و زمان کاربرد آن بستگی به شرایط زراعی دارد .

ج) یخ آب زمستانه :

انجام «یخ آب» زمستانه نیز باعث جوانه زنی بعضی از بذرهای علف هرز می شود. به دنبال آن ، رشد ریزومی اندام های زیرزمینی گونه های علف هرز مهاجم را با مشکلات مواجه ساخته و از شدت پراکنش آنها در فصل زراعی می کاهد.

یخ آب زمستانه در مناطقی که توسعه اندام های زیرزمینی گسترش بیشتری دارند ، گاه باعث پارگی و جدایی اندام ها از یکدیگر شده و نابودی آنها را باعث خواهد شد.

د) استفاده از بذرهای بوجاری شده :

هنگامی که مزرعه گندم از پوشش سبز خوب و یکنواختی برخوردار باشد ، توان رقابتی محصول با علف های هرز افزایش خواهد یافت.

ضد عفونی بذرها ، به کنترل آفات و بیماری های خاکزی و بذرزاد ، برای سبز شدن بذر گندم و تولید گیاهیچه قوی ، کمک می کند . بدین ترتیب ، محصول با پوشش دادن زمین ، رویش علف های هرز را کاهش خواهد داد. در غیر این صورت ، آفات و عوامل بیماری های گندم باعث تنک شدن بوته ها در سطح مزرعه شده و فضاهای خالی و بدون استفاده ، مکان خوب و مناسبی برای رشد و تکثیر علف های هرز خواهد بود.

ه) استفاده از سموم علفکش :

تا کنون ۱۵ علفکش انتخابی گندم در کشور به ثبت رسیده است. ازمیان آنها ۷ نوع «گراس (باریک برگ ) کش» ، ۶ نوع «پهن برگ کش» و ۲ نوع «علف کش دو منظوره» هستند.

از دیدگاه مدیریت کنترل علف های هرز ، هرچند علف کش ها متنوع تر باشند ، بهتر است ، زیرا اگر کشاورز به طور متنوع از آنها استفاده کند ، مقاومت علف های هرز به علفکش ها کمتر خواهد شد.

به خاطر حفظ محیط زیست ،  عدم ایجاد مقاومت علف های هرز به علف کش ها  و جلوگیری از افزایش و گسترش بعضی از گونه های علف های هرز ، توصیه می شود حتی الامکان از روش های غیر از استفاده از سموم علف کش  در مدیریت کنترل علف های هرز استفاده شود.

همچنین استفاده از کود ازته سرک به صورت محلول پاشی یا دستی، در افزایش عملکرد و بالا بردن کیفیت گندم به دست آمده، نقش مهمی دارد.
۱- استفاده از کود ازته سرک به صورت دستی

۲- استفاده از کود ازته سرک به صورت محلول پاشی

دراین بخش ، (با هدف افزایش تولید و کاهش هزینه های  مزرعه ای) روش مصرف کود اوره به همراه علف کش های گندم، توضیح داده می شود.

– چرا کود شیمیایی اوره را توصیه می کنیم؟

– مکانیسم عمل و نحوه تأثیرکود شیمیایی اوره برگیاه چگونه است؟

– چرا این روش درمزارع گندم آبی ودیم توصیه می شود؟

اینها سؤالاتی است که سعی شده به زبان ساده پاسخ داده شود.

با این‌ امید که کشاورزان عزیز، و دست اندرکاران محترم، با مطالعه دقیق ، این توصیه ها را درمزارع گندم بکار بندند.

چرا کود شیمیایی اوره را توصیه می کنیم؟

ازمیان کود های ازته ، بهترین کود برای مصرف ( به صورت محلول پاشی) ‌کود اوره است. کودهایی که مواد ازته دارند، از راه شاخ و برگ، بهتر و بیشتر جذب می شوند. بدین ترتیب که جذب کود اوره، بیشتر از کود فسفات آمونیم و جذب این دو کود، بیشتر از کود سولفات آمونیم است.

علاوه بر این، سرعت جذب ، نشان دهنده این است که مقدار جذب این ترکیبات شیمیایی از راه شاخ و برگ ، به میزان حل شدن آنها در آب بستگی دارد.

توصیه استفاده از محلول کود اوره  برای مبارزه با علف های هرز مزارع گندم به دو دلیل عمده است :

۱- در محلول پاشی ، امکان جذب آن ، به وسیله برگ بیشتر است.

۲- در صورت مصرف آن، امکان برگ سوختگی ، نسبت به سایر کودهای ازته کمتر است .

مصرف یک مرحله از کود اوره سرک ( در مرحله پنجه زنی بوته گندم ) می تواند شروع خوبی برای رشد آن باشد. از طرف دیگر، استفاده از علف کش ها در این مرحله از رشد گندم ، برای جلوگیری از رشد علف های هرز و رقابت زود هنگام آنها با گندم مناسب خواهد بود.

مکانیسم عمل و نحوه تأثیر کود اوره بر بوته گندم:
ازت موجود در کود اوره که به صورت محلول بر سطح برگ های گیاه گندم پاشیده می شود ، از طریق کوتیکول برگ جذب می گردد . مقدار تأثیر آن به میزان نفوذ اوره از کوتیکول و سلول های اپیدرم و انتقال آن به یاخته های برگ بستگی دارد.

جدیدترین نظریه در مورد نفوذ مواد به داخل سلول های برگ به این صورت است که: نفوذ مواد با وزن مولکولی پایین (مثل قند و عناصر معدنی) و تبخیر آب از کوتیکول ، از طریق روزنه های هیدروفوبیک موجود در کوتیکول صورت می گیرد. این روزنه ها به مواد محلولی مثل اوره قابل نفوذند ، اما به مولکول های درشت ، نظیر کلات ها نمی توانند نفوذ نمایند.

در طول این روزنه ها ، بار منفی آرایش یافته ، که این مقدار بارها از سطح خارجی برگ به طرف داخل افزایش می یابد. بنابراین نفوذ کاتیون ها در طول این شیب الکتریکی افزایش می یابد.

در حالی که آنیون ها پس زده می شوند و در نتیجه جذب کاتیون ها ازبرگ سریع تر از آنیون ها است.

NO۳- ) در مقابل NH۴+)

برای مولکول های بدون بار مثل اوره ، نفوذ خیلی سریع تر است

به علت زیاد بودن فعالیت عمل فتوسنتز در برگ های جوان ، محلول کود اوره، بیشتر جذب گیاه می شود. ولی با بالا رفتن سن برگ ها ، کود ازته از راه برگ کمتر جذب گیاه می شود. از این رو ، استفاده از مواد خیس کننده همراه با مصرف کود اوره، می تواند جذب آن را افزایش دهد.

دلایل استفاده از کود اوره ، همراه با علف کش ها برای مبارزه با علف های هرز مزارع گندم :
مصرف محلول کود اوره به همراه علف کش های گندم ، علاوه بر این که کیفیت محصول را افزایش می دهد ، عملکرد گندم را نیز از ۴۵۰ کیلوگرم تا بیشتر از یک تن در هکتار بالا می برد.

طبق نتایج بدست آمده از اجرای طرح های تحقیقاتی و تحقیقی ترویجی راندمان عمل، در «مناطق معتدل گرم و همچنین خاک های سبک و ضعیف» ، بیشتر از « مناطق سرد و نیز خاک های مرغوب» است. همچنین باعث زیاد شدن تولید کاه و کلش می گردد.

به طورکلی، کاربرد علف کش ها و محلول کود اوره می تواند موجب : کاهش هزینه های مزرعه ، صرفه جویی درعملیات زراعی ، انرژی ، نیروی کار و مصرف سوخت وکاهش فشردگی خاک مزرعه شود.

مزایای محلول پاشی کود اوره در مزارع گندم :
۱- مصرف کوداوره سرک به صورت محلول ، سبب تأمین مواد غذایی مورد نیاز گیاه گندم می شود.

۲- موجب افزایش عمل فتوسنتز در گیاه می گردد.

۳- سبز ماندن برگ های بوته گندم را با دوام تر می کند.

۴- باعث می شود سطح سبز گندم ، از زمان پیدایش سنبله های گندم تا زمان رسیدن دانه ، دوام بیشتری یابد. در نتیجه بر عملکرد ، تأثیر مستقیم داشته و باعث افزایش تولید خواهد شد.

۵- درطولانی تر شدن دوره فعالیت گیاه ، مؤثر می باشد.

۶- چون گیاه پیش از عمل گرده افشانی و در مرحله تشکیل اولیه سنبله ، نیاز به ازت بیشتری دارد، مصرف محلول کود اوره، علاوه بر اثر بخشی بر اجزای عملکرد، باعث افزایش عملکرد گندم نیز خواهد شد.

زمان استفاده از سموم علف کش ، در مزارع گندم :

در هنگام اجرای عملیات آماده سازی زمین ، باید :

کود دهی ( با در نظر گرفتن نتیجه آزمایش خاک و بر اساس نیاز زمین ) و پس از آن کاشت ، آبیاری و سایر مراقبت های لازم انجام شود.

چنانچه تولید کنندگان گندم به دلایلی موفق به انجام مبارزه با علف های هرز ” بدون استفاده از سموم شیمیایی” نشده اند ، می توانند طبق زمان بندی زیر اقدام کنند:

مبارزه شیمیایی با علف های هرز، همزمان با ساقه دهی بوته های گندم و در زمانی است که ۵۰ درصد بوته های گندم درمزرعه ، یک تا دوگره قابل لمس داشته باشند.

علاوه برآن، برودت هوا (در موقع سمپاشی) باید حداقل ۱۵ درجه سانتی گراد باشد.

هر چه دما کمتر باشد، اثر بخشی علف کش ها کمترخواهد بود. با استفاده از اطلاعات هواشناسی، می توان روز سمپاشی را طوری انتخاب کرد که حداقل تا یک روز بعد، بارندگی نداشته باشیم.

به این صورت، تأثیر سمپاشی برای از بین بردن علف های هرز افزایش خواهد یافت.

روش آماده سازی سموم علف کش همراه با محلول اوره :
برای آنکه کود اوره بهتر و راحت تر در آب حل شود، خوب است از آب گرم استفاده کنیم . روش کار به این ترتیب است که:

۱- ابتدا سموم علف کش را در مقداری آب در مخزن سمپاش مخلوط می کنیم (مثلاً برای هر هکتار زیر کشت گندم ، ۲۰۰ لیتر آب).

۲- محلول کود اوره را (که در ظرف جداگانه ای تهیه شده است) به آن می افزاییم.

* توصیه می شود به منظور جداسازی ذراتی که احتمالاً در آب حل نشده است ، محلول کود اوره از یک صافی یا پارچه عبور داده شود تا در حین سمپاشی ، نازل های سمپاش مسدود نگردند.

۳- حجم کل محلول علف کش ومحلول اوره را به ازای هر هکتار مزرعه، به چهارصد لیتر می رسانیم.

۴- نازل سمپاش (مجرای خروجی سم از سمپاش) برای استفاده از علف کش ، باید مخصوص و از نوع «تی جت» و یا شره ای”پلی جت” باشد.

در استفاده از انواع علف کش هایی که برای مزارع گندم توصیه شده اند، رعایت دو نکته الزامی است:
۱- سازگاری یا اختلاط پذیری کود و علف کش درمحلول (ممکن است در یکدیگرحل نشوند یا رسوب بدهند). چنانچه تجربه قبلی در مورد نوع علف کش و کود ندارید ، مقدار کمی را آزمایش کنید. چنانچه مشکلی نداشت ، نکته دوم را تجربه کنید.

۲- با توجه به تنوع علف کش ها وکودهای شیمیایی موجود، ‌واکنش های شیمیایی و فیزیکی بین آنها طبیعی است. اما نباید موجب کاهش کارآیی محلول کود اوره و علف کش ها شود و یا اثر نامطلوبی مثل گیاه سوزی روی بوته های گندم داشته باشد.

* توصیه می شود درصورت نداشتن تجربه قبلی ، یک قطعه از زمین را با مساحت خیلی کم ، با مخلوط محلول کود و سم علف کش، مورد آزمایش قرار دهید. چنانچه حداکثر ظرف ده روز، عوارض نامطلوبی مشاهده نشد ، قابل استفاده و توصیه است.

سازگاری اختلاط علف کش های جدید با کود اوره قبل از استفاده در سطوح بزرگ باید مورد بررسی قرار گیرد.

چند علف کش انتخابی برای کنترل علف های هرز پهن برگ و باریک برگ ، به همراه محلول کود اوره در مزارع گندم
برای کنترل علف های هرز پهن برگ، توصیه می شود:

۱- از علف کش «تری بنورون متیل» با نام تجاری «گرانستار۷۵ درصد DF» به مقدار ۲۰ تا ۲۵ گرم برای هر هکتار استفاده شود.

۲- علاوه برآن می توان از علف کش «توفوردی + ام سی پی آ» با نام تجاری «یو ۴۶ کمبی فلویید ۵/۶۷ درصد SL‌» به میزان یک لیتر در هکتار

۳- و یا سموم علف کش دیگری که برای مبارزه با علف های هرز پهن برگ مزارع گندم توصیه شده است، استفاده نمود.

۴- درصورتی که مزرعه گندم دارای علف های هرز باریک برگ هم باشد، می توان

۵- از علف کش «تاپیک ۸ درصد EC‌» با نام عمومی «کلودینا فوپ پروپارژیل» به مقدار ۸/۰ لیتردر هکتار

۶- و یا از علف کش «فتوکساپروپ اتیل + مفن پایردی اتیل» با نام تجاری «پوما سوپر۵/۷ درصد EC» به مقدار یک لیتر در هکتار

۷- و یا از علف کش گراسب ۲۵ درصد EC با نام عمومی «ترالکوکسیدیم» به میزان یک لیتر در هکتار

۸- و یا با استفاده از انواع دیگر باریک برگ کش های گندم

۹- به همراه علف کش «تری نبورون متیل»(گرانستار)

۱۰- یا سم علف کش پهن برگ کش دیگری با همان دُز مصرفی توصیه شده مخلوط

۱۱- و با محلول کود اوره به نسبت ۵/۴۳ کیلوگرم کود شیمیایی اوره در حجم چهارصد لیتر آب

با سمپاش پشت تراکتوری درمزرعه گندم اقدام کرد.

استفاده از کود اوره به همراه علف کش ها ، در زراعت گندم دیم :

به دلیل خشک بودن و تجمع بیشتر ازت درلایه های سطحی خاک ، استفاده از محلول پاشی ،(نسبت به کاربرد کود ازته دست پاش) بهتراست.

به دلیل آنکه:

– ریشه های بوته های گندم ، درشرایط دیم، عمقی هستند،

– لایه های زیرین خاک، از لحاظ دارا بودن ازت، فقیرترند،

– و نیز، میزان جذب ازت درخاک کمتر است،

اثر استفاده ازمحلول پاشی کود اوره در این نوع مزارع مطلوب تر بوده و عملکرد گندم بیشتر خواهد شد.

بنابراین ، در زراعت گندم دیم ، استفاده از کود اوره ، به همراه علف کش ها توصیه می شود.

* توصیه *

چنانچه با توجه به شرایط مزرعه ، نتیجه رضایت بخش باشد ، این کار را در سطوح بزرگ تر نیز می توان انجام داد.

گردآورنده :

۱- احمدی ، ع وح – رحیمیان مشهدی . ۱۳۷۷ – بررسی اثر و امکان کاربرد محلول پاشی اوره همراه با علف کش های متداول درگندم نان . خلاصه مقالات پنجمین کنگره زراعت واصلاح نباتات ایران – کرج .

۲- مین باشی معینی ، م و م ، اخوان و ا ، فقیه ۱۳۸۳ . بررسی امکان محلول پاشی توأم اوره وعلف کش های انتخابی درگندم . گزارش نهایی طرح تحقیقاتی ۱۰۴۴/۸۳ .