بهترین روش کوددهی گندم
مدیریت صحیح در مصرف کوددهی زراعت گندم
درارتباط با برنامه بهینه سازی مصرف کودها، اقدامات متعددی از قبیل ایجاد تعادل بین مقادیر مصرف انواع کودهای اصلی (ازته، فسفاته و پتاسه) از طریق تغییر نحوه مصرف کودهای ازته، کاهش مصرف کودهای فسفاته و افزایش مصرف کودهای پتاسه براساس نتایج تحقیقاتی صورت گرفته است.
باید در نظر داشت که برای تولید ۳ تن دانه و ۳/۵ تن کاه کلش گندم درهرهکتار از مزرعه باید حداقل ۸۰کیلوگرم در هکتار کود ازته، ۲۰ کیلوگرم در هکتار کود فسفره و ۴۵ کیلوگرم در هکتار کود پتاسه برای مزرعه استفاده کرد.
نکته مهم در کوددهی گندم : باید از مصرف غیر ضروری کود در مرحله ای از رشد رویشی که منجر به خوابیدگی گیاه (ورس) و در نتیجه کاهش عملکرد می شود اجتناب ورزید.
بدیهی است مقدار مصرف هر عنصر بستگی به حد بحرانی آن در خاک دارد.
با آزمون خاک قبل از کشت مشخص خواهد شد که چه عناصری برای رشد کافی گندم در طول فصل زراعی مورد نیاز خواهد بود.
یکی از روش های دیگر تعیین مقدار عناصر ضرورری خاک ، شناخت علایم کمبود عناصر غذایی است.
گندم نیز همانند سایر محصولات زراعی علایم خاصی از کمبود را از خود بروز میدهد.
کود ازت و میزان مصرف آن
بطور کلی گندم در مراحل جوانه زنی ، پنجه دهی ، ساقه دهی و گلدهی (ظهور خوشه و دانه) به ازت نیاز دارد . لیکن بیشترین نیاز گندم به ازت در مراحل پنجه زنی و ظهورخوشه و دانه است.
افزایش عملکرد و پروتیین دانه به مدیریت صحیح مصرف کود ازته بستگی دارد.
اگر کود ازته قبل از خوشه دهی جذب گیاه شود بیشتر محصول را افزایش می دهد و اگر بعد از خوشه دهی جذب گیاه شود بیشتر درصد پروتیین و در واقع کیفیت محصول را افزایش می دهد.
بررسی های جهانی نشان داده است که تقسیم بندی مصرف کود ازته به طور معنی داری میزان پروتیین دانه را افزایش می دهد. مصرف کود ازته در بهار(مراحل ساقه دهی و خوشه دهی) برابر با میزان مصرف آن در پاییز هنگام کاشت، علاوه بر افزایش عملکرد دانه، به علت وجود نیتروژن کافی و قابل جذب در زمین باعث افزایش پروتیین دانه نیز می شود
در خاکهای با بافت ریز (سنگین) می توان یک سوم نیتروژن در مرحله کشت، یک سوم در مرحله پنجه زنی و یک سوم در مرحله ساقه دهی مصرف کرد. در خاکهای با بافت شنی و درشت (سبک) بهتراست نیتروژن در چهار مرحله قبل از کشت، پنجه زنی، تشکیل ساقه و خوشه دهی مصرف شود.
فسفر
کلیه گیاهان مبتلا کمبود فسفر به رنگ سبز تیره تغییر یافته و نقاط رنگارنگ به صورت تیره و روشن در مسن ترین برگ ها ظاهر می شوند. علایم اختصاصی در برگ های مسن دیده شده، کلروز (رنگ پریدگی ) از نوک برگ پیر شروع شده و به طرف قاعده برگ گسترش می یابد.
براساس آزمون خاک حد بحرانی فسفر برای زراعت گندم ۱۵ میلی گرم در کیلو گرم خاک می باشد .
تمام کودهای فسفره بایستی قبل از کاشت گندم مصرف گردند و بهتر است با بذر کار در زیر بذر به فاصله ۵ تا ۱۰ سانتیمتر قرار گیرند یا به صورت نواری در کنار بذر زیر خاک نمود در غیر این صورت می توان آن را با دیسک به روش دستپاش در عمق خاک قرار داد.
فسفر به صورت کودهای سوپر فسفات تریپل وفسفات آمونیوم مورد استفاده قرار می گیرد.
اگر مقدار فسفر خاک کم باشد مقدار دو کیسه ۵۰ کیلوگرمی کود سوپرفسفات تریپل در هکتار کافی است.
اگر مقدار فسفر خاک درحد متوسط باشد مقدار ۱/۵کیسه ۵۰ کیلوگرمی کود سوپرفسفات تریپل در هکتار کافی است.
کود فسفاته را در خاکهای سنگین در ۳ مرحله می توان مصرف نمود. یک سوم به صورت پایه (خاک کاربرد) ، یک سوم به صورت سرک اول در مرحله پنجه دهی گندم، یک سوم به صورت سرک دوم در مرحله ساقه رفتن و حدودا نزدیکی ظهور خوشه و در خاکهای سبک، یک چهارم به صورت پایه، یک چهارم در حدود پنجه زنی، یک چهارم در مرحله تشکیل ساقه و یک چهارم در مرحله ظهور خوشه مصرف شود.
پتاسیم
گندم از مرحله ساقه رفتن به بعد بیشتر از سایر مراحل به پتاسیم نیاز دارد. در این مرحله روزانه ۳/۵ تا ۸ کیلوگرم در هکتار پتاسیم جذب می کند. علایم اختصاصی کمبود پتاسیم همیشه در برگ های پیر بصورت خال های نکروزه در طول برگ به وجود آمده و سریعا به سمت نوک و حاشیه برگ گسترش می یابد.
گیاهانی که شدیداً مبتلا به کمبود پتاسیم می شوند، ظاهری مشابه گیاهان دچار تنش خشکی را پیدا می کنند.
تمام کودهای پتاسه قبل از کشت مصرف و با دیسک زیر خاک قرار می گیرند. در صورتی که پتاسیم موجود در خاک کافی نباشد و کود پتاسه نیز قبل از کشت مصرف نگردد مصرف سرک کلرید پتاسیم در یک نوبت در مراحل اولیه رشد گندم توصیه می گردد.
حد بحرانی پتاسیم در خاک ۱۵۰ میلی گرم در کیلوگرم است.
اگر مقدار پتاسیم خاک کم باشد مقدار ۱/۵ کیسه ۵۰ کیلوگرمی سولفات پتاسیم در هکتار کافی است.
اگر مقدار پتاسیم خاک در حد متوسط باشد مقدار یک کیسه ۵۰ کیلوگرمی سولفات پتاسیم درهکتار کافی است.
Comments