اهمیت مصرف کودهای آمینواسید کشاورزی

اهمیت مصرف کودهای آمینواسید کشاورزی

سر فصل مطالب
• پیش گفتار
• فرآیند ساخت آمینو اسیدها در گیاهان
• بهترین شرایط برای جذب آمینواسیدها
• عملکرد آمینواسید ها در گیاهان
• تاثیرات آمینواسیدها بر روی گیاهان
• بهترین زمان مصرف ترکیبات حاوی اسید آمینه
• پیش گفتار:
از دیرباز، تولیدات کشاورزی مبتنی بر کیفیت خوب و معقول بر اساس یک تجارت بسیار متمرکز بوده است و کاملا روشن است که محصول خوب و با کیفیت ما را به سمت و سوی سود آوری بهتر از این تجارت هدایت خواهد کرد.
هر کشاورزی آرزو دارد که به این هدف یعنی محصول خوب و با کیفیت دست پیدا کند.
با این وجود برای رسیدن به این هدف باید از جدیدترین و پیشرفته ترین تکنولوژی های نوین کشاورزی استفاده نماید.
هر چند استفاده از کودها و همچنین سموم آفت کش شیمیایی برای نیل به این هدف ناکافی به نظر می رسد ولی با این حال کشاورزی نوین سمت و سویی جدید را با توجه به شیوه های نوین تغذیه گیاهی و استفاده از روش های کنترل تلفیقی آفات در پیش گرفته است.
آمینواسیدها از اجزای بنیادی در مراحل آغازین سنتز پروتئین ها هستند.
در حدود 20 نوع آمینواسید مهم درهریک از فرآیندهای تابع سنتز پروتئین ها در سلول درگیر هستند.
طی مطالعاتی که در سال های اخیر صورت گرفته، اثبات شده است که آمینواسیدها می توانند به طور مستقیم تاثیر بسیار زیاد و مهمی در فعالیت های حیاتی و ساختارهای گیاهی داشته باشند.

فرآیند ساخت آمینو اسیدها در گیاهان:

به طور کلی همه گیاهان مانند هر اندام و ارگان سازمان یافته زنده دیگر، به طور حتم به اجزا و مکانیسمی خاص برای رشد بیشتر نیازمند هستند تا بتوانند از خاک بیرون آمده و از نور، باران، و… استفاده کافی ببرند.
گیاه هیدروژن را از آب موجود در خاک به دست می آورد.
از هیدارت های کربنی که به مرور زمان در خاک شکل گرفته اند به منظور فتوسنتز و تشکیل سلول های گیاهی استفاده می کند.
این دو عامل گیاه را به سمت سنتز آمینواسیدی و به عنوان راهی برای سوخت و ساز متوازن هدایت می کند.
در این راه فقط آمینو اسیدهای نوع ال هستند که بخشی از این پروتئین ها و فعالیت های متابولیکی را دارا می باشند و با وجود این آمینواسیدها می توان گفت که گیاه انرژی اش را صرف این راه سخت و طاقت فرسا برای فتوسنتز و تشکیل سلول و به دست آوردن هیدرات کربن و نیتروژن نخواهد کرد.
حال اگر منبعی جداگانه از آمینواسیدهای نوع ال در اختیار گیاه باشد باعث تسریع در رشد و تکثیر سلولی و شرایط بهتر برای فتوسنتز گیاهی است.
حضور آمینو اسیدها برای سوخت و ساز گیاهی، متابولیسم سلولی و همچنین افزایش کیفیت مورد نیاز برای کشاورزی امری ضروری به نظر می رسد.
با وجود آمینواسیدها این سطح کیفی بسیار خوب و مثبت ارزیابی می شود و همچنین به عنوان امری ضروری و مهم نیز شناخته شده است.
همچنین برای جلوگیری از کاهش محصول به مرور زمان و بالا بردن کیفیت و ارتقای محصول، استفاده از آمینو اسیدها گریزناپذیر خواهد بود.
به طور کلی، کاربرد آمینو اسیدها به منظور استفاده در تغذیه پایه ای مورد نیاز گیاهان و یا حتی به منظور استفاده در مراحل بحرانی تغذیه گیاهی و همچنین پیش بینی رشد گیاهی می تواند بسیار متداول باشد.

نوع ال و دی آمینواسید

• بهترین شرایط برای جذب آمینواسیدها :

جذب آمینو اسیدها می تواند از روزنه های گیاهی و به صورت محلول پاشی بسیار مناسب باشد، به خصوص زمانی که دمای محیط اطراف گیاه نیز مناسب به نظر برسد.

عملکرد آمینواسید ها در گیاهان:

• آلانین: در سنتز کلروفیل و در تنظیم باز شدن روزنه‌های گیاهی، در گرده افشانی، و در مقاومت به خشکی نقش دارد.
• پرولین: در جوانه زنی دانه‌های گرده، در استرس شوری، و مقاومت به شرایط خشکی و دما نقش دارد.
• گلوتامیک اسید: در جوانه زنی بذر و به عنوان یک پیش ساز در سنتز کلروفیل کاربرد دارد. گلوتامیک اسید همچنین در سنتز سایر اسیدهای آمینه نیز نقش دارد.
• آسپارتیک اسید: در جوانه زنی بذور و در متابولیسم اسیدهای آمینه نقش دارد.
• فنیل آلانین: در گرده افشانی مؤثر است.
• تیروزین: در گرده افشانی و در مقاومت به تنش‌های محیطی نقش دارد.
• سرین: در گرده افشانی مؤثر است.
• ترئونین: در گرده افشانی و مقاومت به تنش‌های محیطی نقش دارد.
• گلیسین: به عنوان یک پیش ساز در تشکیل گروه‌های پیرول و در سنتز کلروفیل نقش دارد.
• والین: در گرده افشانی و در مقاومت به شرایط تنش‌های محیطی و در جوانه زنی بذرها نقش دارد.
• لوسین: در مقاومت به شوری و در جوانه زنی دانه‌های گرده نقش دارد.
• ایزولوسین: در مقاومت به شوری، در جوانه زنی دانه‌های گرده و در گرده افشانی مؤثر است.
• هیستیدین: در تنظیم باز شدن روزنه‌های برگ مؤثر است.
• متیونین: به عنوان پیش ساز هورمون اتیلن و در تنظیم باز شدن روزنه های برگ مؤثر است.
• سیستنین: در ساختار آنزیم نیتروژناز که در تثبیت بیولوژیک ازت نقش دارد، به کار می‌رود.
• لیزین: در تنظیم بازشدن روزنه‌های برگ، در جوانه زنی دانه‌های گرده، در سنتز کلروفیل کاربرد دارد.
• آرژنین: در مقاومت به تنش شوری و به عنوان یک پیش ساز برای تشکیل پلی آمین‌ها به کار می‌رود.

ساختار آمینواسیدها

تاثیرات آمینواسیدها بر روی گیاهان:

به گوشه ای از این تاثیرات شگرف می توان به شرح ذیل اشاره کرد:
1- سنتز پروتئین
2-افزایش مقاومت گیاهان در برابر استرس های محیطی
3-تاثیر بر فتوسنتز گیاهی
4-فعال سازی روزنه های گیاهی
5-کلات کردن عناصر
6-نقش موثر بر هورمون های گیاهی
7-تاثیر بر گرده افشانی و شکل گیری میوه ها
8- کمک به تعادل میکروفلورای خاک
9- تسریع در تشکیل اندامهای هوایی

1- افزایش کمی و کیفی محصول با سنتز پروتئین :

اسید های آمینه آلانین، واکنی، لیوسین اسید با افزایش نسخه برداری MRNA و افزایش پروتئین در گیاه باعث بهبود ویژگی های کیفی و کمی محصول می گردند.
طبق تحقیقات صورت گرفته، در گیاهان آمینواسیدهای نوع ال هستند که همانند سازی می شوند و اصولا دی آمینواسیدها برای گیاهان شناخته شده نیستند که این ناشناختگی شان در واقع به خاطر شناخته نشدنشان توسط دستگاه آنزیمی سلولی گیاهی است.
پس با این تفاسیر نمی توانند در سنتز پروتئین های سلولی سهیم باشند.
از این رو می توان گفت آمینو اسیدهای نوع ال در واقع به وسیله نوعی سنتز ارگانیک ساخته شده اند.

2- افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش ها و استرس های محیطی:

اصولا تنش هایی مثل دمای بالا، رطوبت کم، سرمازدگی هنگام صبح، حمله آفات، طوفان و تگرگ تاثیرات منفی در متابولیسم گیاهی دارند و باعث کاهش میزان کیفیت و کمیت محصول می شوند.
برخی آمینواسیدها در گیاه بی درنگ پس از تنش فیزیولوژی تولید می شوند در حالی که در بسیاری موارد تنش ها مانع از اثر گذاری آمینواسیدهای درون گیاه می شوند و اینجاست که نقش آمینواسیدهایی که به عنوان کود استفاده می شوند به عنوان نیرویی مضاعف، همراه با آب آبیاری یا محلول پاشی به کمک گیاه می آید.

تاثیر آمینواسید در گیاه گوجه فرنگی

کدام اسید آمینه ها باعث افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش ها و استرس های محیطی می شوند؟

پرولین نوع ال و هیدروکسی پرولین در حقیقت اصلی ترین عامل برای ایجاد پیوندی متعادل در دیواره سلولی گیاهان هستند که در واقع این مکانیسم اثر باعث افزایش مقاومت گیاه و مقاومت در برابر شرایط نامساعد محیطی می شود.

3- تاثیر آمینواسیدها بر فتوسنتز گیاهی:

گیاهان به وسیله فرآیند فتوسنتز کربوهیدرات ها را سنتز می کنند.
کاهش فتوسنتز در گیاه و میزان آن، گیاه را به سمت رشد کم و در نهایت به مرگ سلول های گیاهی هدایت می کند.
در این میان کلروفیل ها در واقع عهده دار جذب و تعادل انرژی و همچنین جذب مولکولی در گیاه هستند.
کاهش فتوسنتز در گیاه باعث کاهش ساخت و ساز کربوهیدراتها و اختلال در رشد می شود.
کدام اسیدآمینه ها در فرآیند فتوسنتز دخالت دارند؟
اسیدهای آمینه هایی مانند گلیسین با افزایش کلروفیل در گیاه و افزایش فرایند فتوسنتز و نسبت C/N در درختان میوه موجب بهبود کیفیت و کمیت محصول می گردد.
گلیسین نوع ال و گلوتامیک اسید نوع ال، دو عامل مهم در شکل گیری پروسه متابولیسم بنیادی گیاهان و بافت گیاهی بوده و به طور مستقیم بر سنتز کلروفیل ها نقش اساسی دارند.
این آمینواسیدها به توسعه سیستم کلروفیلی کمک شایانی می کنند و از تجمع کلروفیل ها در یک قسمت جلوگیری کرده و کلروفیل ها را به طور منظم و سازمان یافته هدایت می کنند و این چنین است که محصولات کشاورزی که توسط استفاده مستقیم از آمینواسیدها به وجود می آیند، بسیار سبز و شاداب تر می باشند.

4- فعال سازی روزنه های گیاهی:

در ساختار سلول های گیاهی، روزنه ها به منظور تعادل هیدروژنی گیاهان و همچنین جذب عناصر پرمصرف و عناصر میکرو و در نهایت دفع و جذب یک سری از گازها به وجود آمده اند.
هنگامی که روزنه های تنفسی باز می شوند به وسیله یک سری از عوامل خارجی مثل نور، رطوبت هوا، دمای هوا و تجمع نمک ها محیط را مورد ارزیابی قرار می دهند.
گیاه باید مدام روزنه های تنفسی خود را در مواجهه با این فاکتورهای داخلی و خارجی مورد ارزیابی قرار دهد و باز و بسته کند.
گلوتامیک اسیدهای نوع ال در حقیقت مانند عامل اسمزی در سیتوپلاسم، این حالت را در سلول های نگهبان روزنه به وجود می آورند و بدین طریق روزنه های تنفسی گیاه را بدون وارد آوردن خسارت به گیاه باز می کنند.

5- کلات کردن عناصر:

کلات کردن: یک روند ساده و طبیعی ست، جایی که فلزات با ترکیبات آلی، بهم می پیوندند.
وقتی سلولهای گیاه مواد مغذی را جذب می کنند فورا با اسیدهای آلی از جمله اسید سیتریک، اسید مالونیک، اسید هومیک و آمینواسید به شکل کلات شده در می آیند.
کلات مانع ایجاد فعل و انفعال داخلی بین مواد مغذی با یکدیگر میشود ولی باعث ایجاد فعل و انفعال داخلی با دیگر پیوندهایی در خاک می شود.
کلات، کار خیلی مهمی در سیستم بیولوژیک ( حیاتی ) گیاه دارد.
کلات بر اساس فرم پیوند با مواد مغذی فلزی، به جای دیگر یون های غیرضروری، مانع از دست دادن مواد مغذی در خاک می شود.
آنها همچنین همانند حاملین فلزات موثر ( و مواد جدا شده )، به مواد مغذی اجازه می دهند که آزادانه داخل گیاه حرکت کنند.
در محصول AMP، ما به سادگی مزیت این روند طبیعی را گنجانده ایم .
آمینواسیدها به طور کلی اثر بسیار شدید و قوی در کلات کردن عناصر ریزمغذی در گیاهان دارند و در این حالت جذب و انتقال مواد ریز مغذی مورد نیاز گیاه را به راحتی در گیاه انجام می دهند و همچنین باعث جذب بهتر آن ها نیز می شوند.
تاثیر مثبت کلات کردن عناصر ریز مغذی به وسیله اسیدهای آمینه به واسطه تاثیر روی تراوایی غشای سلولی است.
کدام آمینواسیدها در کلات کردن عناصر نقش دارند؟
گلیسین و گلوتامیک اسید نوع ال در کلات کردن عناصر نقش شایانی ایفا می کنند.

6- نقش موثر بر هورمون های گیاهی:

اسیدهای آمینه متیونین و تریپتوفان از طریق تحت تأثیر قرار دادن تولید هورمونی گیاهی باعث افزایش سرعت رسیدگی محصول می شود.

کدام اسید آمینه ها در سنتز هورمون های گیاهی نقش دارند؟

اسید آمینه متیونین پیش ساز ساخت اتیلن و تریپتوفان پیش ساز ساخت هورمون اکسین است که اکسین باعث طویل شدن سلولها تسریع گلدهی و اتیلن باعث رسیدن کامل و توسعه رنگ میوه روی درخت و انبار افزایش بازار پسندی و افزایش مقاومت محصولات انباری می شود.
ال آرژینین ها در فرایند سنتز گیاهی، گیاهان را وادار به گلدهی و میوه دهی می نماید که این خاصیت به هورمون های گیاهی شباهت دارد.

7- تاثیر بر گرده افشانی و میوه دهی:

اسید آمینه ال پرولین در باروری دانه گرده می تواند کمک شایانی کند چون در طبیعت یک سری عوامل مانع این فرآیند می شود.
اسید آمینه های ال لیزین، ال متیونین و ال گلوتامیک اسید نیز برای گرده افشانی بسیار مفید هستند.
این آمینواسیدها رویش دانه گرده را افزایش می دهند و باعث افزایش طول لوله گرده افشانی در گل نیز می شوند.
ال آلانین، ال والین و ال لیوسین نقش غیر قابل انکاری در کیفیت میوه ها دارند و در نهایت ال هیستیدین در متابولیسم سلول گیاهی در زمان رسیدن میوه ها بسیار موثر عمل می کند.

8- کمک به تعادل میکروفلورای خاک:

حفظ تعادل میکروفلورای خاک باعث بهبود ساختمان و حاصلخیزی خاک اطراف ریشه می شود.
متیونین باعث ساخت فاکتورهای رشدی است که باعث استحکام دیواره سلولی میکروفلورای خاک می شود.
توازن میکروفلورای خاک در زمین های کشاورزی، یک عامل بسیار مهم برای جذب مواد آلی و معدنی و حاصلخیزی اطراف ریشه هاست.
آنزیم ال متیونین یکی از فاکتورهای رشدی پیش برنده در این زمینه می باشد و زمانی که در سلول های دیواره سلولی تثبیت می شود با تعاملی که بین گیاه و خاک به وجود می آورد باعث اصلاح ساختار میکروفلورای خاک می شود.

9- تسریع در تشکیل اندامهای هوایی:

اسیدهای آمینه گلیسین، گلوتامیک اسید، آسپارتیک اسید موجبات تسریع در تشکیل و رشد ساقه، برگ، ارتقا جوانه زنی و بهبود سیستم ریشه ای گیاه می شوند.

بهترین زمان مصرف ترکیبات حاوی اسید آمینه:

اسيدهاي آمينه اساسا از طريق روزنه ها جذب مي شوند و به مقدار كمتر از طريق غشاء سلولي نفوذ مي كند و چند ساعت پس از جذب به قسمت هاي رشد (مريستم) هدايت مي شوند.
در زمان ابري شدن هوا، وزش باد و احتمال ريزش باران نبايد از كود های کشاورزی حاوي اسيدهاي آمينه استفاده شود و حداقل زمان مورد نياز جهت جذب اسيدهاي آمينه ۸ ساعت مي باشد.
مناسب ترین زمان محلولپاشي قبل از طلوع يا بعد از غروب آفتاب باشد.
چراكه به دليل باز بودن روزنه هاي گياهي، راندمان نفوذ محلول به درون گياه افزايش مي يابد.
 
گرد آورنده: سپیده مدنی- کارشناس ارشد بیماری شناسی.