اتیون (Ethion) یک سم غیرسیستمیک ارگانوفسفره است که در بازار با نام اتیول و نام تجاری ستیون نیز شناخته می شود. این حشره کش با اثرات تماسی- گوارشی یک نابودی قطعی برای بسیاری از حشرات از جمله شپشک ها و کنه ها است.
اتیون با مهار آنزیم کولین استراز در حشرات مانع تجزیه استیل کولین در فضای بین سیناپسی شده و با فلج حشرات موجبات مرگ آنها را فراهم می آورد. این سم را بطور گسترده بر روی درختان میوه مورد استفاده قرار می گیرد و کاربرد آن به قبل از جنگ جهانی دوم برمی گردد.
موارد مصرف سم حشره کش اتیون
این آفت کش را می توان برای کنترل شپشک، کنه، شته، تريپس و سپردارهای درختان ميوه در مناطق سردسیر مورد استفاده قرار داد.
از دیگر کاربردهای این سم بر روی درخت مرکبات و عليه بسياری از لارو پروانه ها، زنجره ها، پسيل ها و ساير آفات مکنده ای است که بر روی محصولات انگور، پسته، ذرت، سورگوم، توت فرنگی، گياهان زينتی، سبزیجات و صيفی جات و غیره دیده می شوند.
همچنین از اتيون همراه با روغن برای از بين بردن تخم حشرات، کنه ها و شپشک ها و فرم های متحرک کنه ها در محلول پاشی زمستانه روی درختان در حال خواب در زمستانی استفاده می شود.
مکانيسم اثر سم حشره کش اتیون
اتيون یک سم حشره کش – کنه کش با اثر تماسی – گوارشی است که با مهار آنزيم كولين استراز آفات را از بین می برد. استيل كولين یک ناقل عصبی است که موجب تحریک اکسون ها می شود. با مهار آنزیم کولین استراز این تحریک بطور مستمر ادامه یافته و حشره را فلج می کند. در این وضعیت حشره قادر به تحرک نیست و در اثر کمبود غذا از بین می رود.
مقدار و زمان مصرف سم حشره کش اتیون
در مرکبات برای مقابله با انواع شپشک ( باشتک ها، سپردار واوی، شپشک آرد آلود، شپشک استراليایی ، شپشک ستاره ای، سپردار الفی، سپردار قهوه ای، شپشک نرم تن، سپردار زرد، سپردار زرد شرقی) ۵/۱ تا ۲ لیتر در هزار همراه با ۰.۵ تا ۱ درصد روغن مورد استفاده قرار می گیرد.
در درختان انگور کرم برای مقابله با خوشه خوار، زنجرک گل سرخ ۱- ۱.۵ لیتر در هزار مورد استفاده قرار می گیرد.
در درختان پسته برای مقابله با شپشک واوی و سپردار سياه ۱.۵ تا ۲ لیتر در هزار همراه با ۰.۵ تا ۱ درصد روغن استفاده می شود.
در درختان ميوه سردسيری برای مقابله با انواع شپشک ( شپشک آسيایی، شپشک سان ژوزه، شپشک واوی، سپردار بنفش، شپشک نرم تن، شپشک سفيد) ۱.۵ در هزار همراه با ۰.۵ تا ۱ درصد روغن استفاده می شود.
سم اتیون و روغن ولک
کشاورزان از سم اتیون و روغن ولک به صورت مخلوط برای از بین بردن طیف وسیعی از حشرات مضر استفاده می کنند. اتیون یک سم حشره کش بسیار قوی است که برای از بین بردن آفاتی همچون مگس سفید، شته، کنه، شپشک و تریپس استفاده می شود. سم اتیون و روغن ولک بیشتر در فصول زمستان برای از بین بردن تخم حشرات، کنه ها و شپشک ها بر روی گیاهان اسپری می شود.
